BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM

seferi namaz hakkında

Soru: Bir kimse ikamet ettiği beldeden ayrılarak sefere niyet etmeden 90 km veya daha fazla yol kat ederse namazlarını kaç rekât kılar?

Cevap: Bir kimse bir yere gitmek üzere yola çıkar da böylece bütün dünyayı dahi dolaşsa, şayet üç günlük bir mesafeye gitmeye niyet etmemişse, bu kimse namazlarını kısaltarak kılmaz. Namazlarını dört rekât olarak kılar. (bkz. Vehbe Zuhaylî, İslâm Fıkhı Ansiklopedisi)

Soru: Bir kimse evi ve âilesinin bulunduğu, sürekli ikamet etmeye niyet ettiği bir yerden, doğup büyüdüğü veya anne-baba, akrabalarının bulunduğu memlekete giderse namazlarını kaç rekât kılar?

Cevap: Vatan üç kısımdır:

1. Aslî Vatan: Kişinin doğduğu yahut evlendiği yahut evlenmediği halde orada sürekli yaşamayı düşündüğü yerdir.

2. İkamet Vatanı: On beş gün veya daha fazla kalmaya niyet edilen yerdir.

3. Süknâ Vatanı: On beş günden daha az kalmaya niyet edilen yerdir.
Bir kimsenin aslî vatanı; âilesi ve ev eşyası ile birlikte temelli kalmak üzere başka bir şehre hicret etmesiyle batıl olur. Böyle bir kişi ilk beldesine sefere çıkarsa ve orada da on beş günden az kalmaya niyet ederse namazlarını kısaltarak kılması vacip olur. Zira aslî vatan misli ile batıl olur. Bunun delili; hicretten sonra Hz. Peygamber (s.a.v.)’in kendisini Mekke’de seferî saymasıdır.

Meselâ; Malatya’da doğup büyüyen, aile-akraba vs. orada olan bir kişi, Ankara’ya üniversitede okumaya veya çalışmaya gitse, ama niyeti ileride tekrar Malatya’ya dönmek olsa, bu kişi Malatya’ya gittiğinde orada kaç gün kalırsa kalsın namazlarını dört rekât kılar. Aynı kişi evlenip Ankara’ya yerleşse ve tekrar Malatya’ya dönüp yerleşme niyeti de olmasa, Malatya’da on beş günden az kaldığı sürece namazlarını iki rekât kılar. Zira aslî vatan olan Malatya, misli ile yani Ankara iline yerleşmekle batıl olur. Bundan sonra o kişinin aslî vatanı Ankara’dır.(bkz. Vehbe Zuhaylî, İslâm Fıkhı Ansiklopedisi)

Soru: Dört rekâtlı bir namazda, imam yanlışlıkla beşinci rekâta kalkarsa cemaatin ne yapması gerekir?

Cevap:

1- İmam son oturuştan sonra beşinci rekâta kalkarsa; bu durumda cemaat imama uymaz. “Subhânallâh” diyerek imamı uyarır. Şayet imam bu uyarı sonucunda geri dönüp oturursa namaz sahih olur ve sehiv secdesi yapmak gerekir. Eğer imam 5. rekâtın secdesini yapmışsa cemaat imama uymayıp kendi başına selam verir.

2- İmam son oturuşu yapmadan kalkarsa; bu durumda da cemaat imama uymaz. “Subhânallâh” diyerek imamı uyarır. Şayet imam bu uyarı sonucunda geri dönüp oturursa namaz sahih olur ve sehiv secdesi yapmak gerekir. Eğer imam 5. rekâtın secdesini yapmışsa bu durumda hem imamın, hem de cemaatin namazı fasit olur. (bkz. Vehbe Zuhaylî, İslâm Fıkhı Ansiklopedisi)

__________________